Како се декорираат излозите на продавниците?! Дали нивниот изглед го привлекува вниманието на купувачите?! Како излозите комуницираат со потенцијалните клиенти?! Како се креираат приказните за излозите?! Допринесуваат ли тие на целокупната визуелна култура на еден град?! Мноштво прашања и размислувања ни се отворија слушајќи ја Солин Дабовил на мастеркласот „Window Displays: A Story to Tell“ што неодамна се одржа на Технолошко-металуршкиот факулет во Скопје. Нејзиното излагање беше непроценливо и таа на маестрален начин раскажуваше како се гради приказната на еден излог, низ примери од нејзиното портфолио, но и од колегите „креатори на излози“ кои ѝ оставиле впечаток.
Овој мастерклас е само една од активностите на проектот „Недела на излозите“, зад кој стојат три креативки – дизајнерката и професорка Лидија Георгиева, архитектката Искра Јанковска Михајловска и модната теоретичарка Кристина Глигоровска. Нивниот проект „Недела на излозите“ (Window Display Week), прв ваков проект кај нас и веројатно пошироко, има за цел да ја крене визуелната култура во нашиот град. Според агендата на WDW, после две изклучително интересни предавања, со Дабовил и претходно со Александра Оленска, и после неколку работилници што се планираат за следниов период, завршницата на овој проект ќе ја видиме во ноември годинава, на неколку излози на улица Македонија во Скопје, на кои ќе работат групи од млади дизајнери и архитекти кои можат да се пријават за учество.
Но како се станува „визуелен мерчендајзер“?
-Не постои специјално школо за „визулни мерчендајзери“. Повеќето од нас визулени дизајнери се архитекти, модни дизајнери, дизајнери на ентериери, графички дизајнери. Не постои официјално школо. Сите овие области ставени заедно можат да дадат одличен резултат. И што е уште поинтересно, не постои модус за креирање излог, секој проект е различен, клиентите различно размислуваат и не постои единствен пат за да се постигне резултатот – вели Солин која подолго време се занимава со осмислување излози на продавници.
Французинката Солин Дабовил (Soline d’Aboville) е светски позната дизајнерка и сценографка на излози, креаторка на некои од најкреативните излози во светот. Работела за најпрестижните модни и брендови на луксузна роба како Cartier, Louis Vuitton, Hermès, Dior , Vacheron Constantine, Clarins, Piaget… Во 2008 година во Париз ја основала својата агенција Мanymany, која специјализира сценографија и визуелен мерчендајзинг, развива индивидуализирани и коплексни излози секаде во светот, и тоа за најпрестижни компании.
Солин на предавањето во Скопје низ повеќе примери ја објасни оваа професија, која е важна визуелна алатка во позиционирањето на еден бренд и градењето на неговиот визуелен печат. Вели дека креативниот процес на осмислување излог се состои од три чекори – да научиш што треба да презентираш, да ја развиеш приказната и да ја реализираш. Важен е брифингот со клиентот, како и тоа визуелно преку цртежи и рендери да ѝ им се прикаже креацијата за да ја одобрат. Буџетите се различни во зависност од брендовите и опфатот на проектот. Временски, големите брендови како „Луј Витон“, „Ермес“ и „Шанел“, изгледот на излозите го нарачуваат шест месеци, понекогаш и една година однапред. Ама Солин ни откри и дека се случува проектот да се смисли и реализира во рок од само во неколку дена, како што ѝ било искуството со еден проект за брендот за луксузни часовници Vacheron Constantin. Поради сплет на околности било потребно да се осмислат и реализираат излози во рок од една недела и тоа со мал буџет. Затоа е важно мудро да се смислува темата, но и да се внимава како се трошат парите од буџетот.
-Добар излог се постигнува ако имате добар тим, ова не е професија за еден човек, туку е тимска работа. Сè треба да се одвива смирено, флуидно и без хистерија (се смее) – ни објасни Солин и ни раскажа како може да се употребат боите, осветлувањето, графиките, хајтек-технологијата. Понекогаш излозите се прилично концептуални или направени во соработка со познати уметници, но некогаш wow-ефектот се постигнува со едноставна идеја или минималистички пристап.
-Треба да се има контакти со различни компаниi и работилници кои ќе работат на реализацијата на смислениот излог. Посетувам професионални шоуа, потоа во Париз два пати годишно одам на саем на артисани и занаетчии кои рачно изработуваат предмети. Важно е да бидете во контакт со вакви креативци, бидејќи можете да ги ангажирате во некој проект. Исто така треба да бидете постојано информирани. Секојдневно добивам билтени со информации за модата, ентериерот и други полиња сродни за оваа работа. Можеби не стигнувам сè да прочитам, ама барем ги научувам најпотребните работи што треба да ги знам – вели Солин.
Еден од поинтересните и повозбудливи проекти на кои што работела Дабовил е мал излог внатре во една продавница на „Луј Витон“, на која чантите на модната куќа се 3Д испринтани и врз нив се проектира видео инсталација. Поточно, на чантите се проектираат разни бои и принтови карактеристични за моделите на LV чанти. Овој нејзин концепт беше прилично забележан.
Не постојат трендови во оваа работа, иако излозите како и модните колекции имаат ритам на промена. Но, се забележува една тенденција на целење кон одржливост на која сè повеќе брендови се посветени. Солин вели дека клиентите им испраќаат листи на материјали кои што треба да се избегнуваат, а компаниите како Clarins, Hermès и L’Occitane многу внимаваат на излозите да бидат еко-пријателски. Таа вели дека во оваа насока се оди на реупотреба на материјали и рециклирање, а материјали кои што можат да се рециклираат се хартија, пластика и стар текстил. Таа самата многу ја сака хартијата како материјал, иако клиентите понекогаш ја избегнуваат од страв од пожар. Ни покажа повеќе примери на излози во кои употребила хартија, превиткувајќи ја за да добие излед на оригами фигури или сечејќи ја ласерски за поголем ефект.
Напомена дека во нејзиниот тим често има стажанти и млади луѓе, ама слободно место има дури во јули следната година. Но, ете идеја за нашите млади дизајнери и архитектни кои уште сега можат да почнат да размислуваат за стаж во агенцијата на Солин. Таа рече дека постојано е отворена за соработка со школи и млади луѓе, бидејќи нивните идеи се свежи и оригинални. Таа нагласи дека вообичаено креирањето излози е вносна професија, излозите се менуваат барем на секои шест месеци и тоа значи дека секогаш ќе има работа.
Но, како е кај нас?! Како се декорираат излозите, го красат или го огрдуваат Скопје и ја заборавивме ли професијата на аранжирање излози. Тимот од „Недела на излозите“ (Window Display Week) сакаат да ја раздвижат професијата аранжер на излози (во модерниот јазик window merchandising), да ја поттикнат соработката меѓу младите дизајнери и архитекти со што би се овозможила стабилна платформа за нивна понатамошна афирмација и третата цел е сензибилизација на граѓаните на Скопје кон нивната околина и животна средина.
Доколку имате интерес за овој проект, може да го контактирате тимот на windowdisplaysweek@gmail.com.
Нема коментари